Trong hành trình chinh phục kỳ thi THPT Quốc gia, viết đoạn văn mở bài nghị luận xã hội là ngọn gió đầu tiên, khẽ lay động tâm hồn người đọc và dẫn lối cho những ý tưởng sâu sắc. Như những nốt nhạc mở đầu một bản giao hưởng, một mở bài hay không chỉ khơi gợi vấn đề mà còn thắp sáng cảm hứng, đặt nền tảng cho bài văn ấn tượng. Các bạn ơi, hãy cùng khám phá 50 mẫu mở bài tinh hoa, để tự tin tỏa sáng và chạm đến điểm số mơ ước trong những kỳ thi sắp tới!
Công thức viết mở bài nghị luận xã hội
Viết đoạn văn mở bài nghị luận xã hội là bước đầu tiên và quan trọng để gây ấn tượng với người chấm thi. Một mở bài đạt điểm cao cần ngắn gọn (khoảng 5-7 câu), dẫn dắt vấn đề khéo léo và nêu rõ luận điểm chính. Dưới đây là các công thức cơ bản để viết mở bài nghị luận xã hội, tùy theo tính chất của vấn đề.
Cách viết mở bài nghị luận xã hội với những vấn đề tích cực
Đối với các chủ đề tích cực như lòng nhân ái, ý chí vượt khó, hay tinh thần trách nhiệm, mở bài cần tạo cảm hứng và khơi gợi giá trị tốt đẹp. Công thức gợi ý:
- Dẫn dắt từ thực tế: Nêu một hiện tượng, câu chuyện hoặc giá trị tích cực trong cuộc sống.
- Khẳng định tầm quan trọng: Nhấn mạnh ý nghĩa của vấn đề đối với cá nhân và xã hội.
- Nêu luận điểm chính: Giới thiệu vấn đề cần nghị luận.
Ví dụ: Trong dòng chảy hối hả của cuộc sống, lòng nhân ái luôn là ngọn lửa sưởi ấm những tâm hồn, kết nối con người với nhau. Chính lòng nhân ái đã làm nên những điều kỳ diệu, giúp xã hội trở nên tốt đẹp hơn. Vậy, lòng nhân ái có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống hôm nay?
Cách viết mở bài nghị luận xã hội với những vấn đề tiêu cực
Đối với các chủ đề tiêu cực như thói vô cảm, lối sống ích kỷ, hay ô nhiễm môi trường, mở bài cần khơi gợi sự trăn trở, phê phán nhẹ nhàng và định hướng giải pháp. Công thức gợi ý:
- Nêu thực trạng tiêu cực: Mô tả ngắn gọn vấn đề đang tồn tại trong xã hội.
- Phân tích hậu quả: Chỉ ra tác hại của vấn đề đối với cá nhân và cộng đồng.
- Nêu luận điểm chính: Đưa ra vấn đề cần nghị luận.
Ví dụ: Giữa nhịp sống hiện đại, thói vô cảm đang len lỏi trong tâm hồn con người, khiến những giá trị nhân văn dần mai một. Hậu quả của sự vô cảm không chỉ làm rạn nứt các mối quan hệ mà còn đẩy xã hội vào vòng xoáy lạnh lùng. Vậy, làm thế nào để xóa bỏ thói vô cảm và khơi dậy lòng nhân ái trong mỗi chúng ta?
50 mẫu mở bài nghị luận xã hội hay theo các chủ đề
Mở bài nghị luận xã hội Chủ đề về phẩm chất con người
Lòng nhân ái: Giữa dòng đời tấp nập, lòng nhân ái như ngọn gió mát lành, xoa dịu những vết thương và nối kết những tâm hồn. Giá trị ấy không chỉ làm đẹp cuộc sống mà còn dựng xây một xã hội đầy yêu thương. Lòng nhân ái trở thành mạch nguồn nuôi dưỡng những điều tốt đẹp trong mỗi con người.
Ý chí vượt khó: Trước những cơn bão của cuộc đời, ý chí vượt khó là ngọn lửa bất diệt, thắp sáng con đường chinh phục thử thách. Từ những câu chuyện nghị lực phi thường, con người tìm thấy bài học về sức mạnh của sự kiên trì. Ý chí ấy định hình nên những hành trình vươn tới thành công.
Tinh thần trách nhiệm: Trong guồng quay của xã hội, tinh thần trách nhiệm là kim chỉ nam dẫn lối mỗi cá nhân đến với những giá trị cao đẹp. Người sống có trách nhiệm không chỉ hoàn thiện bản thân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng vững mạnh. Trách nhiệm trở thành nền tảng cho sự phát triển bền vững.
Lòng trung thực: Như viên ngọc quý giữa muôn vàn cám dỗ, lòng trung thực tỏa sáng, mang lại sự thanh thản và niềm tin trong các mối quan hệ. Một tâm hồn ngay thẳng là khởi nguồn của những giá trị đạo đức cao cả. Trung thực là cội rễ để xây dựng một xã hội công bằng và văn minh.
Sự kiên nhẫn: Trong nhịp sống vội vã, sự kiên nhẫn tựa như dòng sông lặng lẽ, âm thầm nuôi dưỡng những thành công bền vững. Người biết chờ đợi không chỉ vượt qua khó khăn mà còn tìm thấy ý nghĩa sâu sắc trong từng khoảnh khắc. Kiên nhẫn là chìa khóa mở ra cánh cửa của hạnh phúc và thành công.
Lòng biết ơn: Lòng biết ơn là cánh hoa nở giữa tâm hồn, lan tỏa hương thơm của sự trân trọng và yêu thương. Người sống biết ơn luôn tìm thấy niềm vui trong những điều giản dị, từ đó lan tỏa năng lượng tích cực đến cộng đồng. Giá trị ấy làm nên một cuộc đời ý nghĩa và trọn vẹn.
Mở bài nghị luận xã hội Chủ đề về lối sống
Lối sống giản dị: Giữa xã hội ngập tràn xa hoa, lối sống giản dị tựa như cơn gió trong lành, mang lại sự thanh thản cho tâm hồn. Người chọn cách sống giản đơn không chỉ tìm thấy hạnh phúc mà còn truyền cảm hứng về giá trị cốt lõi của cuộc đời. Lối sống ấy trở thành biểu tượng của sự chân thành và sâu sắc.
Thói vô cảm: Khi nhịp sống hiện đại ngày càng hối hả, thói vô cảm như bóng tối âm thầm che phủ những giá trị nhân văn. Sự lạnh lùng ấy khiến con người xa cách, làm mờ đi ánh sáng của lòng nhân ái. Việc xóa bỏ thói vô cảm là bước đầu tiên để xây dựng một xã hội ấm áp và đoàn kết.
Lối sống ích kỷ: Trong dòng chảy của xã hội, lối sống ích kỷ như một bức tường ngăn cách con người với nhau, làm xói mòn sự sẻ chia. Hệ quả của thói ích kỷ khiến các mối quan hệ rạn nứt, cản trở sự phát triển của cộng đồng. Một cuộc sống ý nghĩa cần khởi nguồn từ lòng vị tha và đồng cảm.
Sống có ước mơ: Ước mơ là ngọn lửa rực cháy trong tim, thôi thúc con người vượt qua mọi giới hạn để chạm đến những chân trời mới. Một cuộc đời có ước mơ là bức tranh đầy màu sắc, nơi mỗi bước đi đều mang ý nghĩa. Khát vọng ấy trở thành động lực để con người viết nên câu chuyện của riêng mình.
Lối sống tích cực: Một tâm hồn lạc quan là ánh nắng xua tan mây mù, biến những khó khăn thành cơ hội để trưởng thành. Người sống tích cực không chỉ tìm thấy niềm vui mà còn lan tỏa năng lượng tốt đẹp đến những người xung quanh. Lối sống ấy là chìa khóa cho một cuộc đời hạnh phúc.
Sống chậm: Trong guồng quay không ngừng của xã hội, sống chậm là cách để con người dừng lại, cảm nhận và trân quý từng khoảnh khắc. Đó không phải là sự trì trệ, mà là hành trình tìm về ý nghĩa sâu sắc của cuộc sống. Sống chậm mở ra cánh cửa của sự bình yên và thấu hiểu.
Mở bài nghị luận xã hội Chủ đề về môi trường và xã hội
Bảo vệ môi trường: Khi Trái Đất đang oằn mình trước những vết thương do con người gây ra, bảo vệ môi trường trở thành tiếng gọi cấp thiết. Mỗi hành động nhỏ như trồng cây hay tiết kiệm tài nguyên đều góp phần gìn giữ ngôi nhà chung. Ý thức bảo vệ môi trường là nền tảng cho một tương lai bền vững.
Tình nguyện vì cộng đồng: Những việc làm tình nguyện, dù giản đơn, cũng như những hạt giống gieo mầm hy vọng cho xã hội. Người tình nguyện không chỉ mang lại sự đổi thay mà còn lan tỏa tinh thần nhân ái và trách nhiệm. Hoạt động ấy trở thành cầu nối xây dựng một cộng đồng gắn kết.
Bình đẳng giới: Trong xã hội hiện đại, bình đẳng giới là ngọn cờ tiên phong, mở ra cơ hội để mỗi cá nhân phát huy tiềm năng. Phá bỏ định kiến giới không chỉ là công lý mà còn là động lực cho sự tiến bộ. Giá trị ấy định hình một thế giới công bằng và văn minh.
Đoàn kết dân tộc: Đoàn kết là sức mạnh vô hình, giúp dân tộc vượt qua mọi sóng gió, từ lịch sử đến hiện tại. Một cộng đồng gắn bó là bức tường thành vững chắc trước mọi thử thách. Tinh thần đoàn kết trở thành cội rễ cho sự thịnh vượng và phát triển.
Trách nhiệm với cộng đồng: Một xã hội chỉ thực sự vững mạnh khi mỗi cá nhân ý thức được vai trò của mình trong việc cống hiến cho cộng đồng. Trách nhiệm không chỉ là nghĩa vụ mà còn là cách để khẳng định giá trị bản thân. Ý thức ấy là động lực cho sự phát triển bền vững.
Văn hóa ứng xử: Văn hóa ứng xử là tấm gương phản ánh nhân cách và trình độ của mỗi người, mỗi cộng đồng. Trong thời đại hội nhập, việc gìn giữ những giá trị ứng xử đẹp là chìa khóa để xây dựng các mối quan hệ bền vững. Văn hóa ấy làm nên một xã hội hài hòa và tôn trọng.
Mở bài nghị luận xã hội Chủ đề về giáo dục và tương lai
Vai trò của giáo dục: Giáo dục là cánh cửa dẫn lối con người đến với tri thức, mở ra những chân trời mới của sự phát triển. Một xã hội tiến bộ luôn bắt đầu từ nền giáo dục nhân văn và chất lượng. Giáo dục trở thành nền tảng định hình tương lai của mỗi cá nhân và cộng đồng.
Học tập suốt đời: Trong thời đại công nghệ bùng nổ, học tập suốt đời là hành trình không ngừng để con người làm chủ tri thức và bắt kịp thời đại. Mỗi bài học mới là một viên gạch xây dựng tương lai. Tinh thần ấy mở ra cơ hội để mỗi người vươn xa hơn.
Sáng tạo: Sáng tạo là tia lửa thắp sáng thế giới, biến những ý tưởng nhỏ bé thành những thay đổi vĩ đại. Một tâm hồn sáng tạo không ngừng tìm tòi, khám phá, từ đó làm giàu cuộc sống. Giá trị ấy trở thành động lực cho sự tiến bộ của nhân loại.
Khát vọng cống hiến: Khát vọng cống hiến là ngọn gió đẩy con thuyền cuộc đời vượt qua những cơn sóng lớn, hướng tới những giá trị cao đẹp. Người sống vì cộng đồng không chỉ tìm thấy ý nghĩa mà còn để lại dấu ấn sâu sắc. Tinh thần ấy là cội nguồn của sự phát triển xã hội.
Tinh thần tự học: Tự học là ngọn đuốc soi sáng con đường tri thức, giúp con người làm chủ số phận mà không phụ thuộc hoàn cảnh. Một tâm hồn tự học luôn sẵn sàng đón nhận cơ hội và thách thức. Giá trị ấy định hình nên những cá nhân mạnh mẽ và độc lập.
Định hướng nghề nghiệp: Trong dòng chảy hội nhập, định hướng nghề nghiệp đúng đắn là bước khởi đầu để mỗi người tìm thấy con đường của riêng mình. Một lựa chọn phù hợp không chỉ mang lại thành công cá nhân mà còn góp phần xây dựng xã hội. Ý thức ấy trở thành nền tảng cho tương lai.
Mở bài nghị luận xã hội Chủ đề về giá trị truyền thống và hiện đại
Giữ gìn bản sắc dân tộc: Giữa làn sóng toàn cầu hóa, bản sắc dân tộc như ngọn lửa bất diệt, khẳng định giá trị và niềm tự hào của mỗi con người. Việc gìn giữ những nét đẹp truyền thống là cách để thế hệ trẻ đứng vững trong thời đại mới. Bản sắc ấy là cội rễ của một dân tộc trường tồn.
Tôn sư trọng đạo: Tôn sư trọng đạo là giá trị trường tồn, là nhịp cầu kết nối tri thức và đạo lý qua bao thế hệ. Một xã hội biết trân quý thầy cô là xã hội biết trân trọng tương lai. Giá trị ấy trở thành nền tảng cho một nền giáo dục nhân văn.
Tình cảm gia đình: Gia đình là tổ ấm nuôi dưỡng tâm hồn, là nơi con người tìm về sau những sóng gió cuộc đời. Trong thời đại hiện đại, tình cảm gia đình vẫn là giá trị cốt lõi, không gì thay thế được. Tình yêu ấy là sức mạnh để mỗi người vững bước.
Hòa nhập nhưng không hòa tan: Trong thời đại hội nhập, hòa nhập là cơ hội để con người mở rộng tầm nhìn, nhưng giữ vững bản sắc là cách để không lạc lối. Sự cân bằng ấy giúp mỗi cá nhân vừa phát triển vừa bảo toàn giá trị cốt lõi. Tinh thần này định hình một thế hệ tự tin và bản lĩnh.
Trân trọng quá khứ: Quá khứ là cuốn sách quý, lưu giữ những bài học vô giá để con người hướng tới tương lai. Một tâm hồn biết trân trọng lịch sử là tâm hồn sống có trách nhiệm và ý nghĩa. Giá trị ấy trở thành cầu nối giữa các thế hệ.
Tinh thần đổi mới: Đổi mới là nhịp đập của thời đại, là cách để con người phá vỡ những giới hạn và tạo nên những giá trị mới. Một tâm hồn sẵn sàng thay đổi là tâm hồn luôn hướng tới sự tiến bộ. Tinh thần ấy là động lực cho một xã hội không ngừng phát triển.
Đọc thêm: 10 truyện ngắn nổi tiếng Việt Nam kinh điển và đặc sắc thi THPT 2025
Dẫn chứng nghị luận xã hội hay và ý nghĩa
Để bài văn nghị luận xã hội thêm thuyết phục, dẫn chứng là yếu tố quan trọng giúp làm sáng tỏ luận điểm. Dưới đây là các dẫn chứng được xây dựng dựa trên những sự kiện nổi bật liên quan đến dịp kỷ niệm 30/4 (Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước) và 1/5 (Ngày Quốc tế Lao động) năm 2025, đặc biệt là các hoạt động tại Việt Nam, nhằm phản ánh các giá trị xã hội như lòng yêu nước, đoàn kết dân tộc, và tinh thần trách nhiệm. Các dẫn chứng được chọn lọc để phù hợp với các chủ đề xã hội quan tâm, giúp học sinh áp dụng hiệu quả trong bài thi.
- Chủ đề lòng yêu nước
-
- Dẫn chứng: Trong dịp kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), hàng triệu người dân Việt Nam đã đổ về TP. Hồ Chí Minh để tham gia các sự kiện tưởng niệm và lễ hội. Nổi bật là cuộc diễu binh hoành tráng với sự tham gia của các lực lượng quân đội, cùng màn trình diễn ánh sáng bằng 10.500 drone dọc sông Sài Gòn, lập kỷ lục Việt Nam. Những hoạt động này không chỉ thể hiện lòng tự hào dân tộc mà còn khơi dậy tình yêu quê hương đất nước trong lòng thế hệ trẻ.
- Ý nghĩa: Lòng yêu nước là ngọn lửa bất diệt, thúc đẩy mỗi cá nhân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các sự kiện 30/4/2025 cho thấy tinh thần ấy vẫn luôn rực cháy, nối liền quá khứ và tương lai.
- Chủ đề đoàn kết dân tộc
-
- Dẫn chứng: Lễ hội “Thống nhất non sông” được tổ chức tại phố đi bộ Nguyễn Huệ và khu vực sông Sài Gòn vào dịp 30/4/2025 đã thu hút hàng chục ngàn người dân từ khắp mọi miền đất nước. Các chương trình nghệ thuật, triển lãm ảnh “Đường Hồ Chí Minh” và màn trình diễn thể thao dưới nước như flyboard, thuyền buồm đã tạo nên không khí đoàn kết, gắn bó. Người dân cùng nhau ôn lại lịch sử, chia sẻ niềm vui của ngày thống nhất, khẳng định sức mạnh của sự đoàn kết.
- Ý nghĩa: Đoàn kết dân tộc là sức mạnh giúp Việt Nam vượt qua mọi thử thách, từ chiến tranh đến xây dựng đất nước. Sự kiện 30/4/2025 là minh chứng sống động cho tinh thần ấy, khi mọi người chung tay tôn vinh giá trị hòa bình.
- Chủ đề tinh thần trách nhiệm
-
- Dẫn chứng: Trong khuôn khổ kỷ niệm Ngày Quốc tế Lao động 1/5/2025, nhiều tổ chức tại Việt Nam đã phát động các phong trào thi đua lao động sáng tạo, đặc biệt là tại các khu công nghiệp ở TP. Hồ Chí Minh. Hàng ngàn công nhân tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao và được vinh danh vì những đóng góp trong sản xuất. Các chương trình này không chỉ tôn vinh giá trị lao động mà còn khơi dậy ý thức trách nhiệm với công việc và cộng đồng.
- Ý nghĩa: Tinh thần trách nhiệm trong lao động là nền tảng để mỗi cá nhân đóng góp vào sự phát triển của xã hội. Các hoạt động 1/5/2025 đã khẳng định vai trò của người lao động trong việc xây dựng một đất nước thịnh vượng.
- Chủ đề bảo vệ hòa bình
-
- Dẫn chứng: Tại các bảo tàng như Bảo tàng TP. Hồ Chí Minh và Bảo tàng Phụ nữ Nam Bộ trong dịp 30/4/2025, hàng loạt triển lãm về chiến tranh và hòa bình đã được tổ chức, trưng bày hiện vật, phim tài liệu và tác phẩm nghệ thuật về hành trình thống nhất đất nước. Những cuộc triển lãm này thu hút đông đảo học sinh, sinh viên, nhắc nhở thế hệ trẻ về giá trị của hòa bình và trách nhiệm gìn giữ nền độc lập.
- Ý nghĩa: Hòa bình là tài sản quý giá mà thế hệ hôm nay cần trân trọng và bảo vệ. Các sự kiện 30/4/2025 không chỉ ôn lại lịch sử mà còn truyền tải thông điệp về ý thức xây dựng một thế giới không chiến tranh.
- Chủ đề khát vọng cống hiến
-
- Dẫn chứng: Cuộc chạy Olympic vì sức khỏe toàn dân tại TP. Hồ Chí Minh vào ngày 30/4/2025 đã thu hút hơn 4.000 người tham gia, từ học sinh, sinh viên đến người lao động. Sự kiện này không chỉ khuyến khích lối sống lành mạnh mà còn lan tỏa tinh thần cống hiến, khi nhiều cá nhân và tổ chức quyên góp cho các quỹ từ thiện, hỗ trợ người khó khăn.
- Ý nghĩa: Khát vọng cống hiến là động lực để mỗi người không ngừng nỗ lực, đóng góp cho cộng đồng. Sự kiện 30/4/2025 cho thấy tinh thần ấy đang được thế hệ trẻ tiếp nối, tạo nên những giá trị tích cực cho xã hội.
Viết đoạn văn mở bài nghị luận xã hội không chỉ là kỹ năng cần thiết để đạt điểm cao trong các kỳ thi mà còn là cách để các bạn rèn luyện tư duy, bày tỏ quan điểm về các vấn đề xã hội. Với 50 mẫu mở bài và các dẫn chứng ý nghĩa, hy vọng các bạn sẽ tự tin hơn khi làm bài. Hãy luyện tập thường xuyên, kết hợp linh hoạt các công thức và dẫn chứng để tạo nên những bài văn nghị luận xã hội sâu sắc và ấn tượng. Chúc các bạn ôn luyện hiệu quả và đạt kết quả cao trong kỳ thi sắp tới!